San Miguel | Carmunu |
Viernes santo | Maria Rosa |
A Paola | Rusina |
Figliumu | Sand'Anduonu |
Helvetia | Tarandella |
La cortu ri lu lionu | Lu canu |
Lu lupu e l'aiunu | Nu scinziatu |
Lu cuorvu e la vorpa | Iocca |
Li Ndonii | Gli eroi dei due mondi |
Compagno Antonio | Stella filanda |
Li Ndonii | Gli eroi dei due mondi |
Li stranisi | Mastu Pietru |
Filuccia | La pica |
Oh terra maliretta! I' t'aggi visitatu: E lu solu luci quannu San Miguel,senza mundagnu |
Si muortu comu a Cristu E quiri figli scuri e lu solu ngi’abbruciava E quannu po partiemmi, E quannu po’ turnavami, Si muortu comu a Cristu |
A Paola Oh Paola quand'è pagatu Cu l'accendu forestieru, Si stata com'a stu solu
Dedicata a Paola Ciminera
|
Fìgliumu Fìgliumu nun sapu Fìgliumu nun sapu
ELVEZIA
|
La cortu ri lu lionu (Libera traduzione de La corte del leone di Trilussa) Lu lionu chi è re ri la foresta, rissu nu juornu a la miglieru :-Comu mai, tu chi sì tandu onesta hé purtatu na vacca a cortu ? Bella cumbagnia ca ti fai ! -Ru sacci nun g’è decoru- -feci la liunessa- ma non songu mica i’ ca l’aggi mista ; quera Vacca è miglieru a quiru Toru c’hé chiamatu a guardà li fatti tua : supportu essa pu rispett’a issu ; ma li ranni si sapissi chi ngi fannu st’abbestiu, chi ngi fannu ! -Hé raggionu, hé raggionu, nun cunvieni- ruspunnuivu lu lionu ; e lu juornu stessu feci na leggi e pruibbì l’ingressu a tutti l’animali cu ru corna. Accussì pu essu certu r’avé na Cortu onesta lu re ri la foresta sai ch’addivindó ? Re ri lu desertu. |
Lu lupu e l'aiunu (Libera traduzione de “ Il lupo e l’agnello " di Fedro) Eranu arruvati a lu stessu vaddronu lupu e aiunu: s’abbuvuravanu. Era lu lupu appustatu a n’ammondu, A cap’abbasci l’aiunu. Ra l’angarizia, lu cannarutu e malandrinu trova na bona scusa pu si ngazzà. -Pucchè, rissu, qua l’acqua mó mi ndruovuli mendri stongu a bevu? E lu lanusu, pallidu: -Comu pozzu, ri grazzia, o lupu ndruvularila si a me arriva roppu ca tu vivi la bevanda?- All’evidenza lu lupu s’arrunnivu. Ma pó: -songu sei misi ca mi spruobbuchi e m’accimiendi.- Ma si nunn’eru mangu natu! Fa quiru. E l’atu: -Fu pàtutu, mannaggia, a sbrugugnarimi!- Li zomba nguollu, lu scanna, lu strascina e pó lu mangia. Sta favula è scritta pu quera gendu ca cu scusu malutratta l’i nnucendi. |
Lu cuorvu e la vorpa (Libera traduzione de "Il corvo e la volpe" di La Fontaine) Mastu cuorvu nbonda nu ramu, nmocca tuneva nu piezzu ri casu. Masta vorpa puzzeva la fama, lu guardava e turceva lu nasu. -Quandu si bellu, che pennu neru, mi pari Benitu nbersona. Pucchè nun parli nu picca musera oh miu duce ra quissu barconu?- Sundennu stu cosu lu cuorvu, si sundivu n'aquila mberiale; si gunviavu, si guardavu attuornu, punzavu ngapu sua: "Sò bestiale" -Grazziu a te, suddita vurpacchia!- E ru casu vruculiavu assai lundanu. -Che fessa sì vecchia curnacchia, chi criri a vorpu e ruffiani!- |
Li Ndonii Trenda lugliu a Fundanellu, ng'è la festa a l'emigrandu. Suoni,luci e tarandellu, n'apparata ri ghirlandu. Ru chiù bellu a sta serata è quannu Ndoniu ri la Vorpa a Turillu hann'accucchiatu cu nu ballu a coscia storta. Risatu,risatu,risatu..... -Ma pucchè ruriti tandu?- Embé sò pacci,sò brutti: Ndoniu ha r'avrecchiu longu e Turillu l'uocchi stuorti. Guagliò mi sò stuffatu! Chi è pacciu nun stà qua. Cu fà riri amm'abballatu mó ra vevu m'hè ha pagà. Quanda Ndonii ngi stannu chi sò pacci averamendu, vannu suli e sbaliannu nun curati ra la gendu: Ndoniu ngoppa castiellu, Ndoniu a li prefabbricati, guagliò,Ndoniu a Sandacroci, Ndoniu chi s'è mbiccatu. Guagliò,quissi sò pacci, pacci averamendu,guagliò! |
CARMUNU
|
MARIA ROSA Ngi staci na figliola vicinu sandrunatu ha finitu mó la scola è bona e ben formata. Cu Minucciu mó na sera, llà arret'a lu muru, pazziammi a fà l'amoru e mó aspettu nu criaturu. Ngi simu già spusati, senza cambánu a grolia; simu sembu nnammurati, ma ngi fottu la miseria. La sanda Pruvirenza, a settu misi e bellu, roi votu nun ngi penza ngi regala roi gemellu. Quattu voccu ra sfamà, nun ngi sta soluzionu; Minù l'amm'affrundà stà sanda emigrazionu. Giuseppu ri li Gatti, nu bravu cristianu, ngi ha fattu nu cundrattu a la Svizzera nui iamu. Turnamu a ru vacanzu cu franghi e cioccolatu; l'amma luvà ra nanzi sta vita tribbulata. |
RUSINA Ma viri ssa figliola a la via ri lu Mitu, tenu sordi e ru lunzola e nun volu sta chiù zita. La vita a la cambagna a Rusina nun piaci: -Troppu penu,troppa lagna e nun stai na vota nbaci. Carminucciu lu pittatu, lu figliu ri Turillu, m'ha fattu l'ammasciata e ru volu rì a tatillu. Tenu puru lu mistieru pitta casu,barcunatu, ru funestu,ru ringhieru, rosu e fiuri a l'affilata. Puru ì' lu vogli benu e priestu ngi spusamu, ra signora a me mi tenu e la pasta l'accattamu. Mi salutu quera vacca, la crapa e lu casinu. Vogli lassà la zappa, lu rastriellu,lu rambinu. Nun m'hanna rì ssi ciucci ca songu na furesa; sò miglieru a Carminucciu e abbitu in paesu.- |
SAND'ANDUONU Mi truvai ri innaru a lu paesu,cu lu solu. Discuteva lu furnaru cu Nicola e cu Pashcalu. Guagliuni mij sunditi è cosa mai chi pó ghi'? N'ausanza tand'andica accussì malu adda finì? I' mó sacci ca stu mesu, tra ru mashcaru e li suoni, lu ricissettu chiù pricisu si faceva sand'Anduonu. Mi ricordu oj Pashcalu lu tiembu nuostu bellu, quannu iemmi a li casali cu ciucci e cambanellu. Ni purtammi sarmu e sarmu cerza,faia,curmi e vietti. quattu,cingu,sei cannu, nun aviemmi andó ru mettu. Mó la gendu s'è cangiata! tu puoi puru addummannà: "Uh aguannu è malannata, e nun avimu comu fà". Ma Nicola allegru ha dittu: Oj guagliù nun ngi lagnamu, quaccherunu l'hannu fattu e musera ngi nfucamu. Appicciatu e già ardeva nui sundiemmi na sunata; quanda risa quera sera a guardà la mashcarata. Quanda gendu mó è scasata, vuonnu fuocu,vuonnu vrasa, cu vraseru,palu e cati, tutti portanu a la casa. Che serata ammu passatu cu sasicchj e vinu buonu, cu puzziendi e subbursatu sia lodatu sand'Anduonu. |
TARANDELLA |
LU CANU N'acquazzonu,truoni e lambi. Corru lestu a lu pagliaru, qua nu picca mó mi scambu e pó tornu a ghì a garanu. Ind'a la pressa pó mi scordu ri trasì puru lu canu. Appena aprietti i mó stordu lu pagliaru fu a pandanu. Mi nfunneva la giacchetta ru tabbaccu e ru cartinu, ru cartucciu e la scuppetta, lu ritrattu a Giriachinu. Lu chiamai e lu tirai, mi guardava cu cert'uocchi; brutt'abbestiu mó che fai, tu stu muzzucu mi fuotti? Mó m'hè propriu sfastiriatu canacchionu trarutoru, pigliatella sta stambata, va fà ngulu e jessi foru! |
' NU SCINZIATU |
IOCCA Nu sciuvulu a sand'Runatu |
GLI EROI DEI DUE MONDI |
COMPAGNO ANTONIO Ind'a sta società M'è capitatu spissu, Ma quannu pò tu passi, Lu coru mi fa malu, E` comu si manu a manu, Fratelli d'Italia |
STELLA FILANDA 'Na sera r'austu I' com'a nu stordu Oh stella filanda -Ma quissu che bolu?- |
NUN FAZZU NOMU Tra n'autobussu e n'atu, nell'aria fredda r'Avellinu, ruceva na canzona: "...Bianca e splendente va la novia..." Accussì i' ti lassai, bella e splendente cu nu cappottu jangu. Partietti e che rimbiandu, maliretta timirezza, tre parolu,pu tand'anni, nun fui cazzu ti ru dici. Tre parolu: Ti vogli benu! Roppu trend'anni ti ru dicu. Nun fazzu nomu, però quera canzona, nell'aria fredda r'Avellinu canda angora nmendu mia: ...Ave Maria..!
|
LI STRANISI
Pennu néuru, cora fina, Addoru ri marvu e capumilla, Mò si nu cardonu Abbruciata ra l' amoru
|
MASTU PIETRU A la via ri Scarpitti ngi stà nu cristianu; acconza li ciambitti, mucassini e pursianu. Tra chiandellu e mascarinu è la vita ri scarparu; ma la sera a la candina sfoca penu e sang'amaru. Osteria Fraschitella lu ritrovu prilibbatu; andò comma Ndunittella servu provula e custatu. Si mbala nu quartinu, pó natu e angora natu; quannu s'è fattu a vinu statti buonu sand'Amatu. Ru scagnuleia tutti, prieuti e presidendi: Siti tutti farabbutti, assassini e malvivendi! Roppu stu sfottu e sfottu, la vota a litania. San Gugliermu,sandu Roccu e noi tutti vogliam Dio. La vicina Runatella si vestu neura e sporca; a Bagnuli o a Mundella si ni vaci a fà la cerca. Pó torna a tarda nottu, quann'ognerunu rormu; accussì nun si fà sfottu e nun fà sapé ru cornu. A zì' Pietru,malandrinu, stu fattu nun garbava; s'appustavu na matina e lu fattu si sturiavu. Stà cosa è cosa storta! E sapiti che ngi feci? Lu purtusu ri la porta, l'uppulavu cu la peci. Zì' Amatu ri Ndritillu cu appiccià nu tuscaninu, nun tunennu micciariellu ru circava a li vicini. Mastu Pietru,chi nun fuma ma chi goru a fà rispietti, r'appiccia e a unu a unu prima stuta e pó ru ghietta. Allegru e malandrinu, giustizzieru origginalu; ngi piaceva vevu vinu a lu nonnu Pitinalu. |
Filuccia |
Ru Maronnu ri Fundiglianu
…Simu juti e simu vunuti Luna ri junnaru fammi luci, Maronna ri Fundiglianu, T’assumigla tandu questa donna,
|